Άδικη Ανάπτυξη στη Μονεμβάσια

Αφορμή του παρόντος υπομνήματος υπήρξε η πρόσφατη Υπουργική Απόφαση σχετικά με τη Διασυνδετική Γραμμή Μεταφοράς 150 kV Πελοποννήσου – Κρήτης (Υ/Σ Μολάων – Υ/Σ Χανίων).

Δεν θα αναφερθώ στην αναγκαιότητα του έργου ενεργειακά, ούτε στη διαδικασία θεσμοθέτησής του από ΑΔΜΗΕ – ΡΑΕ – ΥΠΕΝ, στο πλαίσιο της έγκρισης του Δεκαετούς Προγράμματος Ανάπτυξης (ΔΠΑ) του Εθνικού Συστήματος Μεταφοράς Ηλεκτρικής Ενέργειας (ΕΣΜΗΕ) περιόδου 2017 – 2026 και της αντίστοιχης Στρατηγικής Μελέτης Περιβαλλοντικών Επιπτώσεων (ΣΜΠΕ), καθώς και τη Μελέτη Περιβαλλοντικών Επιπτώσεων (ΜΠΕ) για την υλοποίηση του ανωτέρω έργου. Πρόκειται σαφώς για διαδικασίες και ενέργειες που δεν συνάδουν με ευρωπαϊκή χώρα….
Θα ασχοληθώ συγκεκριμένα με αυτή καθεαυτή τη χωροθέτηση της χάραξης, και δη στα ηπειρωτικά τμήματα Πελοποννήσου και Κρήτης, που υποτίθεται ότι επιλέχθηκαν με στάθμιση κριτηρίων οικονομικών, περιβαλλοντικών, κοινωνικών, αλλά και βάσει συγκεκριμένων προδιαγραφών και κανονιστικών διατάξεων. Θα αναφερθώ ειδικότερα στο τμήμα της εναέριας γραμμής μεταφοράς που διέρχεται από τη Δ.Ε. Μονεμβάσιας (Τμήμα Α) και την υπόγεια γραμμή μεταφοράς από Δ.Ε. Πλατανιά Κρήτης (Τμήμα Β). Επισημαίνω ότι και για τις δύο αυτές Δημοτικές Ενότητες, υπάρχουν θεσμοθετημένες χρήσεις γης και επιλεγμένα αναπτυξιακά μοντέλα με πλατιά αποδοχή από τις τοπικές κοινωνίες:

Τμήμα Α : Η εγκεκριμένη εναέρια χάραξη, μήκους 12 km, διέρχεται από:
i. Ζώνη Περιαστικού Πρασίνου (Περιοχή Ειδικής Προστασίας – ΠΕΠ 4), η οποία είναι περιοχή απολύτου προστασίας, με απαγόρευση της δόμησης, καθώς και θεσμοθετημένο Καταφύγιο Άγριας Ζωής,
ii. Ζώνη Οικοτουρισμού (Περιοχή Ειδικής Προστασίας – ΠΕΠ 2), η οποία αποτελεί τουριστικό πόλο έλξης, διαθέτοντας ελκυστικό φυσικό περιβάλλον, σπουδαίο πολιτιστικό απόθεμα, μοναδικό ανθρωπογενές τοπίο και, υπο θεσμοθέτηση, Παραδοσιακούς Οικισμούς (π.χ. Ελληνικό, Λιρά, Καλύβες, Τέρια κ.ά.)
iii. Περιοχή Απολύτου Προστασίας (ΠΕΠ 3), η οποία αποτελεί υπό θεσμοθέτηση αρχαιολογικό χώρο αρμοδιότητας της Εφορείας Παλαιοανθρωπολογίας – Σπηλαιολογίας Νότιας Ελλάδας, και στην οποία έχει ήδη απαγορευθεί η δόμηση.
Και οι τρεις παραπάνω περιοχές εντάσσονται σε μια ευρύτερη έκταση για την οποία προτείνεται από το εγκεκριμένο ΣΧΟΟΑΠ ο χαρακτηρισμός της ως Φυσικό – Περιφερειακό Πάρκο Εθνικής Εμβέλειας, ενώ από το Περιφερειακό Πλαίσιο προτείνεται ως Τοπίο Διεθνούς Εμβέλειας.
Τέλος, δύο επιπρόσθετες επισημάνσεις:
- H Καστροπολιτεία της Μονεμβάσιας, και η ευρύτερη περιοχή όπου χωροθετείται το προαναφερθέν έργο, προτείνεται ως Μνημείο Παγκόσμιας Κληρονομιάς της UNESCO.
- Ο Δήμος Μονεμβάσιας, ως περιοχή με υψηλό δείκτη τουριστικής ανάπτυξης, υπαγορεύει τη διερεύνηση του συνόλου των τοπικών, χωροταξικών δεδομένων, για κάθε νέο, προτεινόμενο έργο.

Τμήμα B : Η εγκεκριμένη υπόγεια χάραξη, μήκους 10 km, διέρχεται κατά μήκος του Εθνικού Οδικού Δικτύου (Βόρειος Οδικός Άξονας Κρήτης). Βόρεια της Εθνικής Οδού, η περιοχή είναι χαρακτηρισμένη ως Γεωργική Γη (ΠΕΠΔ Π) με βασικό χαρακτηριστικό την άσκηση γεωργίας ολοκληρωμένης διαχείρισης, και χρήσεις όπως κατοικία, γεωργικές αποθήκες, θερμοκήπια, πρατήρια βενζίνης κλπ. Νότια της Εθνικής Οδού, η περιοχή αποτελεί επίσης Αρδευόμενη Γεωργική Γη Α’ Προτεραιότητας.

Μετά την παράθεση των παραπάνω στοιχείων, εκτιμώ ότι ο σχεδιασμός για το έργο έγινε παράτυπα και με εμφανώς λανθασμένη επιλογή και ιεράρχηση των απαιτούμενων από τις προδιαγραφές κριτηρίων. Κατά συνέπεια, προκύπτει μια κραυγαλέα αναντιστοιχία θεσμοθετημένων χρήσεων και προκριθείσας χάραξης.
Ενώ πιστεύω ότι υπάρχει εναλλακτική, βιώσιμη λύση, πιθανότατα με το ίδιο κόστος. Κοντολογίς, είναι εντελώς ακραίο να επιλέγεται εναέριο δίκτυο σε Περιοχή Απολύτου Προστασίας – προτεινόμενο Περιφερειακό Πάρκο – Αρχαιολογικό Χώρο – Παραδοσιακούς Οικισμούς – Καταφύγιο Άγριας Ζωής, και,
την ίδια στιγμή, υπογειοποίηση του δικτύου σε Εθνική Οδό με εκατέρωθεν γεωργική χρήση!!!

Κλείνοντας, θέτω υπ’ όψιν των αρμοδίων (Δήμαρχος, Περιφερειάρχης, Υπουργός), και κυρίως των πολιτών, το παρόν υπόμνημα και ζητώ, αφού αξιολογηθεί, να προβεί ο καθείς στα δέοντα….

Οκτώβριος 2017
σπυρος πετρολεκας
χωροτάκτης - πολεοδόμος